Τα προσφυγόσπιτα της Ερμούπολης αναδεικνύουν μια αρχιτεκτονική που πηγάζει απο την δύναμη της θέλησης της ελπίδας της αξιοπρέπειας και του μεγαλείου ψυχής
Ένας ρομαντικός και διδακτικός φωτογραφικός περίπατος γεμάτος αναμνήσεις και μνήμες εκεί όπου ακόμα στέκουν τα πρώτα σπίτια που κατασκεύασαν οι πρώτοι κάτοικοι της Ερμούπολης. Όταν οι πρώτοι πρόσφυγες ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην Ερμούπολη βρήκαν ένα νησί άγονο βαλτώδες και σε πολλές φόρες αφιλόξενο. Έχετε αναρωτηθεί που έμεναν αυτοί οι πρώτοι πρόσφυγες κάτοικοι πριν «Αναστηθούν» ως άνθρωποι και "Μεταμορφώσουν» τον άγονο βράχο της Ερμούπολης στο Νεοκλασικό θαύμα που δημιούργησαν?
Έμεναν σε σπιτάκια μικρά καμωμένα από πέτρα, χώμα και ξύλο που τα έκτιζαν μόνοι τους. Με αγάπη στοργή άλλα και εξυπνάδα προσπαθώντας μέσα σε αυτά να χωρέσουν ότι χρειαζόταν για να ζήσουν με τις οικογένειες τους. Σπιτάκια που να έχουν όσο πιο πολύ φως της ημέρας μπορούσαν, καθαρό αέρα άλλα και ζεστασιά και θαλπωρή. Με τα πλυσταριά τους. Τους χώρους που θα προστάτευαν τα υπάρχοντα άλλα και τα φαγητά τους. Με χώρους υγιεινής άλλα και χώρους να κοιμούνται σαν άνθρωποι. Υπάρχει μια διάφορα με τα υπόλοιπα προσφυγόσπιτα που υπάρχουν και είχαν κατασκευαστεί σε άλλες πόλεις πχ στην Αθήνα η στον Πειραιά.
Των μεγαλουπόλεων τα προσφυγόσπιτα είχαν κατασκευαστεί μαζικά είτε από το ίδιο το κράτος είτε από τους δήμους για να φιλοξενήσουν τους πρόσφυγες που ερχόταν κατά χιλιάδες στην Ελλάδα. Τα συριανά προσφυγόσπιτα κατασκευάστηκαν μεμονωμένα από τους ίδιους τους πρώτους ανθρώπους που ήρθαν στην Σύρο με τα ίδια τους τα χέρια και με υλικά που έβρισκαν εκεί που αποφάσιζαν να κτίσουν «την μοίρα τους» Η Σύρος είναι γεμάτη από αυτά. Όπου και να γυρίσεις να κοιτάξεις θα βρεις ένα τέτοιο σπιτάκι. Τα πιο πολλά εγκαταλελειμμένα. Ελάχιστα έχουν μείνει όρθια και ακόμα πιο ελάχιστα έχουν αναπαλαιωθεί η αναστηλωθεί όπως ηταν πριν. Τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας της Ερμούπολης αυτά σπιτάκια κτιζόταν το ένα κοντά στο άλλο δημιουργώντας μικρούς συνοικισμούς. Αυτοί οι μικροί συνοικισμοί σιγά σιγά μεγάλωναν και έτσι δημιουργήθηκε η Ερμούπολη.
Άλλωστε είναι γνωστό πως πριν η Ερμουπόλη γίνει η Νεοκλασική Αρχοντική πόλη που σήμερα απολαμβάνουμε είχε την ονομασία «Συνοικισμός της Ερμούπολης» και έτσι ήταν γνώστη τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας της στην Ελλάδα. Τα πιο πολλά είναι ερείπια που χάσκουν σαν σκοτεινές τρύπες μιας μνήμης που χάνεται όσο περνούν τα χρόνια. Τα περισσότερα ίσως τα επόμενα χρόνια.. ίσως ακόμα και τους επόμενους μήνες να έχουν καταρρεύσει και να έχουν απομείνει ένας σωρός από πέτρες τούβλα και ξύλα.
Η Ερμούπολη είναι γεμάτη από αυτά. Κάθε γειτονία. Ειδικά οι κλασικές παλιές παραδοσιακές γειτονίες έχουν η κάθε μια πάνω από τρία τέσσερα που είναι ακόμα απείραχτα από τις αρχές του 1821 που κτίστηκαν. Μια από τις περιοχές που είναι γεμάτη από τέτοια είναι ο «Ξερόκαμπος» Παλιά λεγόταν και συνοικισμός για αυτόν τον λόγο. Μετά στην περιοχή του συνοικισμού κτίστηκαν οι εργατικές κατοικίες.
Τα περισσότερα τα βλέπουμε καθημερινά άλλα τα προσπερνάμε γιατί πλέον τα έχουμε συνηθίσει. Σκέφτηκα κάποια στιγμή να πάρω μερικά φωτογραφία έτσι για να τα μαζέψω. Τα πιο πολλά από αυτά τα προσπερνώ κάθε μέρα στις βόλτες μου με το σκυλάκι μου. Για κάποιον που γνωρίζει από αυτά, τα προσφυγόσπιτα έχουν μοναδική άξια γιατί δείχνουν πως ζούσαν οι πρώτοι κάτοικοι της Ερμούπολης και της Σύρου γενικότερα. Τέτοια σπιτάκια υπάρχουν και στα χωριά. Ειδικά εκεί που βρέθήκαν πρόσφυγες. Χρούσα. Ποσειδωνια, Πισκοπιό και σε άλλα μέρη.
Όταν είμαστε μικρά παιδιά βλέπαμε αυτά τα σπιτάκια και νομίζαμε πως είναι αγροτόσπιτα. Άλλα αγροτόσπιτα μέσα στην Ερμουπόλη γιατί να υπάρχουν? Οι φωτογραφίες που θα δείτε είναι ένα ελάχιστο ενδεικτικό μόνο κομμάτι των εκατοντάδων τέτοιων προσφυγόσπιτα που υπάρχουν σε όλη την Σύρο και ειδικότερα σε κάθε γειτονία της Ερμούπολης.
Προσέξτε επίσης κάτι πολύ σημαντικό. Μιλάμε εδώ για τα προσφυγόσπιτα της Ερμούπολης. Τα πρώτα σπίτια που κατασκεύασαν οι πρώτοι κάτοικοι της Ερμούπολης. Αυτά τα σπίτια δεν έχουν καμία σχέση με τα σπιτάκια της Άνω Σύρου. Ο συνοικισμός της Άνω Σύρου έχει τελείως διαφορετικά σπίτια με την δική τους άξια. Τα σπιτάκια της Άνω Σύρου προϋπήρχαν πολύ πριν την δημιουργία της Ερμούπολης και ο τρόπος, και η αρχιτεκτονική που είναι κατασκευασμένα είναι τελείως διαφορετική από αυτόν της Ερμούπολης και ας μοιάζουν λιγάκι μεταξύ τους. Για την όμορφη Άνω Σύρο μας ετοιμάζω κάτι άλλο που θα το δείτε όταν έρθει η ώρα του.
Είναι διδάγματα αυτές οι εικόνες. Μας διδάσκουν την δύναμη. Την θέληση, την ελπίδα άλλα και το μεγαλείο της ψυχής του ανθρώπου. Αυτού του ανθρώπου που για εμάς τους Συριανούς είναι οι προγονοί μας.
Δανείστηκα και συμπλήρωσα το άλμπουμ με κάποιες φωτογραφίες της Ελένης Καλογερά και του Βαγγέλη Παραμάνη και τους ευχαριστώ πολύ για αυτό.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ: https://www.facebook.com/enas.panagiotis/media_set?set=a.1368239786643677&type=3&fb_dtsg_ag=AdwPfQehjWI4fWtpMQrcEjvZuEEVb7hQYFoDdWHyR0x9Lw%3AAdyF0aGT3nHS1AsJFMZVKkNu50vH1dlASMtQI1va6wlBDg
ΚΑΙ ΕΔΩ:https://www.facebook.com/groups/263632537475861/permalink/473885469783899/?__xts__[0]=68.ARBIjs1UTNSbuEjzpgFr53xmni7kN4y4T2RnAu6_ULeHpkCtX9gheQUWhdb-krd2rjh3YfTPEGFidWJ3Tg3mXx9_k6dRh6MKWrxau5qWul3UDcsmM2zGLEuHSJn8lyNFaFFs9bei4p1PHJHHzhjAdkiuFdDFREQVWnDa-xqFkTMRI11MkEyk&__tn__=-UC-R
Παναγιώτης Κουλουμπής 24 Αυγούστου 2018 Ερμούπολη, Σύρος, Κυκλάδες. Ελλάδα.