ΩΣ ΓΝΩΣΤΟΝ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟΥΣ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥΣ ΦΑΡΟΥΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. ΕΙΝΑΙ Ο ΠΙΟ ΠΑΛΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΙΟ ΨΗΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΦΑΡΙΚΟΥ ΔΥΚΤΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΤΟΥΣΤΥΛ. Ο ΙΔΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΟΘΩΝΑΣ ΤΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΑΡΙΣΕ ΣΤΗΝ ΣΥΡΟ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΙΜΕΣ ΣΤΗΝ ΣΥΡΟ.Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΗΤΑΝ ΣΥΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΕΡΜΟΥΠΟΛΙΤΗΣ ΑΝΤΙΝΑΥΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΛΥΚΟΥΔΗΣ. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΦΑΡΩΝ.
Διαβάστε παρακάτω την κυριολεκτικά παραμυθένια ιστορια του.
Ενας ακομα επιφανης και σημαντικος Ερμουπολιτης Συριανος που ερχεται να προστεθει στους ενδοξους εκεινους συμπολιτες μας που με το νομα τους και την προσφορα τους στον τοπο και την πατριδα μας μας κανουν να νιωθουμε υπερηφανοι και ξεχωριστοι.
Ο Στυλιανος Λυκουδης ήταν ένα σπανιο είδος ανθρωπου αξιωματικου και πατριωτη που η αγάπη του για την πατριδα του και το πεισμα του χαρακτηριστικο των μεγάλων και καθαρων αγωνιστων τον έκανε κυριολεκτικά να ξεπερασει όχι μόνο τις αγγυλωσεις και τις σκοπιμοτητες της πολιτικης αλλά και αυτά τα ιδία ανθρωπινα ορια και να πετυχει το ακατορθωτο όπως θα διαβάσετε στην πολύ ενδειαφερουσα αυτή ερευνα.
Θα εχετε διαπιστωσει πλέον από τις τόσες ιστορικες αναδρομες και αναρτησεις μου ότι όλα αυτά που έχουν συμβεί ιστορικά και πολιτιστικά στο Νησί Της Σύρου και στην Ερμουπόλη ειδικοτερα κάθε άλλο πάρα τυχαια είναι. Αυτό το νησί έχει μια ευλογια. Σήμερα θα σας μιλησω για ένα άλλο σημαντικό ιστορικό πρόσωπο, ένα επιφανη Συριανο που γεννηθηκε στην Ερμουπόλη και το ονομα του συνδεθηκε με την την οργάνωση της Υπηρεσίας Φάρων και τον εκσυγχρονισμό του φαρικού δικτύου της πατρίδας μας.
Χωρίς αυτόν οι φαροι, αυτά τα σημαντικά κτιρια που βρισκοντε στα καιρια σημια των θαλασσών του Ελλαδικου χωρου δεν θα υπηρχαν, διότι όπως γνωρίζετε στην Ελλάδα κάνεις δεν βοηθα κάποιον που θελει να κάνει καλο. Ολοι προσπαθουν να του βαλουν τρικλοποδιες και να τον σταματησουν ώστε τίποτα καλο να μην συμβαινει σε τουτη την χωρα. Ο Στυλιανος Λυκουδης όμως το παλεψε με νυχια και δοντια. Αντεξε και τελικα καταφερε να φτιαξει το φαρικο σύστημα της Ελλάδας όχι ετσι απλά αλλά με ένα αρχιτεκτονικο στυλ φαρων που σήμερα θεωρουντε από τους ωραιοτερους στον κόσμο.
Το έργο του φωτισμού των ελληνικών ακτών τιμήθηκε το 1907 στη διεθνή ναυτική έκθεση του Bordeaux με το μεγάλο βραβείο τιμής (diplôme de Grand Prix). Ο αείμνηστος Yποναύαρχος Σ. Λυκούδης, όταν το μεγαλύτερο μέρος της δόμησης του ελληνικού φαρικού δικτύου ολοκληρώθηκε, ανέφερε χαριτολογώντας ότι «τα παράλια της Ελλάδας μοιάζουν σαν ένας τεράστιος πολυέλαιος»!
Ποιος ήταν όμως ο Στυλιανός Λυκούδης του αξιωματικού και ακαδημαϊκού που τίμησε με αυτόν τον τόσο χρησιμο και σημαντικό τρόπο το βασιλικό Ναυτικό και την πατρίδα του ;
Ο Στυλανος Λυκουδης γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου του 1878 στην Ερμούπολη της Σύρου. Η οικογένεια του ηταν μια από τις ενδοξοτερες οικογενειες της Ελλαδος η οποια διεμενε στην Ερμουπόλη της Σύρου. Προσέξτε ποια ήταν η οικογενεια του οι οποιοι όπως σας είπαν ήταν κατοικοι της Ερμούπολης. Ο πατερας του ήταν ο νομικος και λογοτέχνης Εμμανουήλ Λυκούδης και η μητερα του η Δήμητρα Μπλατσή. Από την πλευρά του πατερα του η οικογένεια του καταγόταν από παλιά βυζαντινή οικογένεια που μέλη της έζησαν στη Βενετία, την Ζάκυνθο, την Κέρκυρα και την Κεφαλλονιά. Ο Πατερας του ήταν από το ιστορικο γεννος Κυδωνάκη-Καλλέργη από την Κρήτη, διδακτωρ του Πανεπιστημιου Αθηνων, νομικός σύμβουλος του κράτους και της Εθνικής Τράπεζας, από τους σημαντικοτερους πεζογράφους της λεγόμενης λογοτεχνικής γενιάς του 1880 και ενθερμος υποστηρικτης και συμβουλος του Χαριλαου Τρικουπη. Θείος του ήταν ο υποστράτηγος Πέτρος Λυκούδης καθηγητής Οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων. Ο Θειος του συμμετείχε στην προέλαση του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλία τον Ιανουάριο του 1878, ενώ ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στην Πρέβεζα και στην Κωνσταντινούπολη για τις εδαφικές παραχωρήσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα. Το 1880 στάλθηκε από τον Χαρίλαο Τρικούπη στη συνδιάσκεψη του Βερολίνου, ως στρατιωτικός σύμβουλος της ελληνικής αντιπροσωπείας. Το 1881 ο Πέτρος Λυκούδης ήταν μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τη χάραξη των νέων συνόρων και εργάστηκε με τον άγγλο συνταγματάρχη Ardag για τη σύνταξη του χάρτη της νέας οροθετικής γραμμής. Η αδερφή του Στυλιανου Λυκουδη επίσης δεν ήταν καμια ασημαντη. Είχε παντρευτεί τον αξιωματικό και πολιτικό Αθανάσιο Μιαούλη γιο του Νικολάου Δ. Μιαούλη και δισέγγονος του Ναύαρχου της ελληνικής επανάστασης Ανδρέα Μιαούλη, της ιστορικής υδραίικης οικογένειας των Μιαούληδων. Καθόλου τυχαιο ατομο όπως διαπιστωνετε και εσεις.
Ο Στυλανος Λυκουδης εισήχθηκε στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων όταν ητανμ κυριολεκτικα παΐδι μολις 13 χρονών το 1891 από όπου αποφοίτησε το 1895 με τον βαθμό του σημαιοφόρου. Ήταν ο νεότερος τότε σε ηλικία αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού. Το 1910 ανέλαβε κυβερνήτης στο αντιτορπιλλικό "Λόγχη", το 1914 έγινε πλωτάρχης, το 1920 πλοίαρχος.
ΠΩΣ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΙ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΦΑΡΩΝ.
Σαν πλοίαρχος πολυταξιδεμενος με απιστευτη εμπειρία και ταξίδια από παιδι στο Βασιλικο Ναυτικο ειχα παρατηρησει τα φαρικα συστηματα της ευρωπης και των προηγμενων χωρων της μεσόγειου. Εστι ξεκίνησε να υποβάλει αναφορές και μελέτες στην υπηρεσία του για το σωστό φωτισμό των Ελληνικών ακτών, μια δουλειά ουσιαστική. Αρχικά θεωρήθηκε ονειροπόλος, αγνοήθηκε κι οι αναφορές του χάθηκαν στα συρτάρια αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων, όμως αυτός συνέχισε ακαθεκτος και απτοητος τις προσπάθες του γνωρθιζοντας την Ελληνική νοοτροπια κι οι αναφορές διαδέχονταν η μία την άλλη.
Ο Λυκούδης ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του υπηρετώντας στα θωρηκτά «Ύδρα», «Σπέτσες» και «Ψαρά», στον ατμομυοδρόμωνα «Αλφειό» και στο εύδρομο «Κανάρης» που ξεκίνησε τις μελέτες του για τη χαρτογράφηση και τη φωτοσήμανση των ακτών της πατρίδας μας σε μια εποχή που κανείς δεν ασχολιόταν μ’ αυτό σοβαρά…..Στα είκοσι τρία του χρόνια, το 1904, έγινε καθηγητής στη σχολή Δοκίμων που τότε λειτουργούσε πάνω στη φρεγάτα «Ελλάς» κι απ’ το 1908 υπηρέτησε στους ατμομυοδρόμωνες «Αχελώος» και «Πηνειός».
ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΩΡΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ. Το 1910, ο Λυκούδης ανέλαβε κυβερνήτης στο αντιτορπιλικό «Λόγχη». Ήταν η πολύ σημαδιακη εποχή που ο Βενιζέλος -Πρωθυπουργός και υπουργός Ναυτικών ψήφισε το νόμο ΓΨΠ’/26-2-1910 με σκοπό την πλήρη αναδιοργάνωση της φαρικής υπηρεσίας, αναδιοργάνωση που κρίθηκε επιτακτική, γιατί τα ναυάγια ήταν πολλά!!!.....Τότε οι αρμόδιοι θυμήθηκαν το Λυκούδη, τις υποδείξεις και τις αναφορές του κι επιτέλους ξυπνησαν και κινήθηκαν…..Έτσι το 1911 ο Λυκούδης τοποθετήθηκε τμηματάρχης στην Υπηρεσία Φάρων και με ειδικό νόμο που ψηφίστηκε το 1915 διορίστηκε μόνιμος διευθυντής της, θέση με την οποία έφτασε στο βαθμό του Πλοιάρχου, το 1920. Το έργο του φωτισμού των ελληνικών ακτών τιμήθηκε στη διεθνή ναυτική έκθεση του Bordeaux με το μεγάλο βραβείο τιμής (diplôme de Grand Prix). Ο Αντιναύαρχος Σ. Λυκούδης, όταν το μεγαλύτερο μέρος της δόμησης του ελληνικού φαρικού δικτύου ολοκληρώθηκε, ανέφερε χαριτολογώντας ότι «τα παράλια της Ελλάδας μοιάζουν σαν ένας τεράστιος πολυέλαιος»!
Οι φάροι αυτοι αποτελούν σημαντικό τμήμα του ελληνικού φαρικού δικτύου σήμερα.
Χωρίς την επιμονη το θρασος να τα βαλει με ένα σύστημα δυσκολο στρατιωτικο και πολιτικο αλλά και την αποδειξη ότι ένας ταξιδεμενος και μεγαλωμενος από τα παιδικα του χρονιά στο αναλογο περιβάλλον όπως λεμέ παραπάνω από μικρο παΐδι στο πολεμικο ναυρτικο ο στυλανος Λυκουδης δεν θα είχαμε σήμερα ένα από τα ωραιοτερα φαρικα συστηματα στην μεσόγειο ασχετα με όλα τα προβλήματα που έχουν.
Ο Λυκούδης υπήρξε πολυγραφότατος και δεν περιορίστηκε μόνο στην μελέτη των φάρων και των φαναριών. Εγραψε ιστορικές και κοινωνικές μελέτες, αλλά και αξιοπρόσεκτα λαογραφικά και λογοτεχνικά κείμενα. Ασχολήθηκε αρκετά με την γλωσσολογία και την ναυτική ορολογία, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με Ελληνικές εγκυκλοπαίδειες λεξικά και εφημερίδες σε μια πληθώρα από άρθρα και λήμματα για ναυτικά θέματα. Το συγγραφικό του έργο υπάρχει σχεδόν σε κάθε ναυτικό έντυπο της εποχής του. Το 1928 εκλέχτηκε πρόσεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.
Η σταδιοδρομία του στο βασιλικό Ναυτικό, έργο της οποίας ήταν η συμπλήρωση και ολοκλήρωση του φαρικού δικτύου της πατρίδας μας. Αποστρατευθεί τελικώς το 1941 με τον βαθμό του αντιναυάρχου. Η υπηρεσία του στο Βασιλικό Ναυτικό υπολογίζεται σε 53 έτη, 8 μήνες και 5 ημέρες. Υπηρέτησε την πατρίδα μας λαμπρά και αδιάκοπα και τέθηκε στις διαταγές 59 κυβερνήσεων και 81 υπουργών Ναυτικών. Υπήρξε όχι μόνο ο νεότερος σε ηλικία αξιωματικός του βασιλικού Ναυτικού της εποχής του, αλλά και ο γηραιότερος όταν αποστρατεύτηκε σαν Υποναύαρχος αφού είχε συγκεντρώσει πραγματική υπηρεσία σχεδόν 54 χρόνια. πράγμα που τον καθιστά τον μακροβιότερο "εν υπηρεσία" αξιωματικό που υπηρέτησε ποτέ στο Βασιλικό Ναυτικό.
Η αποστρατεια του τυπικά έληξε στις 5 Απριλίου 1939 ημέρα της αποστρατείας του, ουσιαστικά όμως συνεχίστηκε μέχρι την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα το 1941, αφού ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΜΕΣΑ στην υπηρεσία και ορίστηκε σύμβουλος της υπηρεσίας Φάρων και της Ιστορικής υπηρεσίας του Ναυτικού.
Η Υπηρεσία Φάρων δεν είναι μόνο μια υπηρεσια που ασχολειται με τους φαρους αλλά επιτελει ένα μεγάλο κοινωνικό έργο. – Συντελεί αποφασιστικά στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας προφυλάσσοντας ανθρώπινες ζωές και πλωτά μέσα, με το να κατευθύνει τα πλοία σε σωστές πορείες και με ασφαλή προσέγγιση στα λιμάνια. Για κάθε ναυτικό, φάρος σημαίνει ελπίδα, αισιοδοξία και ασφάλεια της ρότας του. – Συντελεί στην αποφυγή οποιασδήποτε ατυχηματικής καταστροφής ή ρύπανσης του θαλασσίου οικοσυστήματος, που ως γνωστόν έχουν ολέθριες συνέπειες στις παράκτιες περιοχές, τον τουρισμό, την αλιεία και την εν γένει οικονομική δραστηριότητα των περιοχών. – Αναδεικνύει την πολιτιστική αξία των πέτρινων φάρων ως ιστορικών, βιομηχανικών και ναυτικών νεότερων μνημείων με την αποκατάσταση και την ένταξή τους στην πολιτιστική μας κληρονομιά. – Οι φαροφύλακες και τα φαρόπλοια, ως εκ της αποστολής τους και στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, περισυνέλεξαν ναυαγούς ή ρυμούλκησαν ακυβέρνητα σκάφη, ενημερώνοντας και συνδράμοντας τις αρμόδιες αρχές. – Τέλος, η σημασία της παρουσίας του φαροφύλακα σε παραμεθόριες περιοχές ήταν και παραμένει εξαιρετικά σημαντική. Η καθημερινή έπαρση της ελληνικής σημαίας και ο έλεγχος του χώρου που επιτηρεί αποτελούν εθνική υπηρεσία υψίστης σημασίας.
Η ζωή του πρόσφατα έγινε ντοκιμαντέρ: Ο Στυλιανός Λυκούδης, πρωτοπόρος του ελληνικού φαρικού στο «Αυτοί που Τόλμησαν» του COSMOTE HISTORY
Πηγες.Wkipedia, Ελληνικη Υπηρεσια Φαρων.
Ευχαριστω τον φιλο αποστρατο Μιχαλη Σκορδη για την πολυτιμη βοηθεια του.
Παναγιωτης Κουλουμπης
21 Αυγούστου 2016
Ερμούπολη, Συρος. Κυκλαδες Ελλαδα