Παναγιώτης Κουλουμπής

14 Ιουν 2018διαβάστηκε 20 λεπτά

Η Απίστευτη Περιπέτεια Της Εύρεσης Της Εικόνας Του Αγ. Δημητρίου

Η Απίστευτη Αληθινή Περιπέτεια Της Εύρεσης Της Εικόνας Και της ανοικοδόμησης του Ιερού ναού Του Αγίου Δημητρίου Στην Σύρο.

Μια από τις πιο όμορφες αληθινές και συγκινητικές ιστορίες της Σύρου.

Αληθινές μαρτυρίες από τους πρωταγωνιστές άλλα και απλούς Συριανούς που έζησαν τις απίστευτες εκείνες στιγμές.

Ένα ολοζώντανο όραμα που επέμενε. Ένας άνθρωπος όχι τόσο θρησκόληπτος, ένας Δεσπότης γεμάτος αληθινή αγάπη και σεβασμό στην Σύρο και ένας ολόκληρος λαός ενός νησιού που έδινε ότι είχε και δεν είχε από τα λιγοστά υστερήματα του για να δώσει στέγη σε ένα θαύμα που εξελίχτηκε σε όνειρο και ελπίδα ενός ολοκλήρου έθνους.

Γιατί ο μεγαλοπρεπής κτισμένος από κόκκινη πετρά ναός του Αγίου Δημήτριου - ο πρώτος Ναός που βλέπει ο επισκέπτης καθώς έρχεται με το πλοίο, καθώς φτάνει στη Σύρο – και η εικόνα του τα παλιά χρόνια θεωρούταν ως η πιο αγαπημένη του Συριανού λάου άλλα και ως ορόσημο για το ελληνικό έθνος?

Πόσοι γνωρίζουν πως η επέτειος της ευρέσεως της εικόνας έχει αναγνωριστεί επίσημη τοπική εορτή με Βασιλικό Διάταγμα μαζί με την γιορτή του πολιούχου της Σύρου Άγιου Νικολάου? ΤΟ ΣΠΑΝΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ.

Γιατί υπάρχει το έθιμο του κτυπήματος της καμπάνας όταν έρχεται και φεύγει το πλοίο?

Ο Θρύλος κάποιου ιερομόναχου Παΐσιου που ζούσε ασκητεύοντας ολομόναχος σε εκείνο τον βράχο.

Γιατί κάθε χρόνο στην γυρτή της εύρεσης την νύκτα παίρνουν την εικόνα και την κατεβάζουν στον Άγιο Νικόλαο μέσα στην Νύκτα?

Γιατί πριν πολλά χρόνια η γιορτή της εύρεσης ηταν μια από τις σημαντικότερες γιορτές της ορθοδοξίας οπού ερχόταν πλήθος κόσμου ακόμα και με ναυλωμένα επιβατηγά πλοία για να συμμετέχουν στην μεγάλη αυτή γιορτή? Σπάνιο φωτογραφικό υλικό.

Διαβάστε αυτήν την μοναδική ιστορία που σας συγκινήσει, θα σας διδάξει και θα σας κάνει να νοιώσετε υπερήφανοι για αυτόν τον πανέμορφο γεμάτο ιστορία και συμβολισμούς ιερό και ένδοξο βράχο μας. Την Σύρο μας.

Ερμούπολη Σύρος 1936 μ.Χ. Ο Θάνατος του Ελευθέριου Βενιζέλου στις 19 Μαρτίου έχει συγκλονίσει. Συγκινήσει άλλα και προβληματίσει τους Έλληνες και τους συριανούς πιο πολύ. Τον ήξεραν αυτόν τον καλό ηγέτη, πολίτικο και άνθρωπο. Είχε κυκλοφορήσει μαζί τους, είχε σπουδάσει στο γυμνάσιο τους. Στον Άγιο Νικόλαο γίνεται ένα μνημόσυνο που σχεδόν όλο το νησί αποδίδει τιμές και ένα τελευταίο αντίο στον πρώτο αληθινό εθνάρχη της χώρας Πρωτοστατεί ένας άνθρωπος που έμελε στην συνεχεία να παίξει σημαντικό και συνδετικό κρίκο στην ιστορία αυτή. Ο Μητροπολίτης Φιλάρετος. Περίπου ένα μήνα μετά και άλλος σημαντικός θάνατος δίνει ένα ακόμα πλήγμα στην κοινωνικοπολιτική ζωή της χωράς και της Σύρου. 13 Απριλίου πεθαίνει ο πρωθυπουργός της χωράς Δεμερτζής και …ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ένα μήνα μετά πεθάνει Ο Παναγής Τσαλδάρης. Επιδημία θανάτων λέει ο κόσμος ενώ κάποιοι άλλοι αφήνουν το μυαλό τους να πάει ακόμα πιο μακριά. Πεθαίνουν όλοι οι καλοί που θα μπορούσαν να βάλουν σε ένα σωστό δρόμο την χώρα.. Ο Βασιλιάς χωρίς να συμβουλευτεί κανένα εντελώς μονός και με δική του απόφαση (και ευθύνη) διορίζει πρωθυπουργό της χώρας ένα άνθρωπο με καθαρές φιλοδιδακτορικες τάσεις. Τον Ιωάννη Μεταξά.. Οι συζητήσεις ότι οι προηγούμενοι θάνατοι δεν ήταν τυχαίοι παίρνουν πιο μεγάλη έκταση ανάμεσα στα στόματα του απλού κόσμου. Παράλληλο αρχίζουν οι μεγάλοι κοινωνικοί αγώνες. Στην Ελλάδα. Σε πρώτο φόντο τα αιματηρά γεγονότα της Θεσσαλονίκης. Στην Σύρο οι εργάτες σχεδόν όλων των εργοστασίων βρίσκονται σε αναβρασμό. Αρχές του Μάη είχαν απεργήσει οι καπνεργάτες αίτημα την αναπροσαρμογή του μεροκάματου. Σε λίγο καιρό ολη η Ελλάδα βράζει. Λιμενεργάτες, Μυλεργατες, καπνεργάτες, αρτεργάτες …χιλιάδες εργαζόμενοι σε ολη την Ελλάδα έχουν ανάψει μια φωτιά αντίστασης στην αδικία ενάντια στην Κυβέρνηση Μέταξα που βοηθούσε συνεχώς τους εργοδότες ενάντια στα δικαιώματα των απλών εργατών. (σας θυμίζει τίποτα αυτό σχετικά με σήμερα?)Υπάρχουν συγκρούσεις με την αστυνομία. Υπάρχουν ακόμα και 12 νεκροί και 30 τραυματίες και πολλοί άλλοι έχουν [πθ η αστυνομία έχει συλλάβει με άγνωστες συνέπειες στις φυλακές. Στην Σύρο μια ΑΠΟΛΥΤΗ απεργία στις 13 Μαΐου. Στους δρόμους με πανό και φωνές οι Συριανοί συνεργάτες, οι εργάτες σμυρίδας των Συριανών ορυχείων, οι βυρσοεργατες, οι ναυπηγοξυλουργοι και οι λιμενεργάτες. Χάος ολη η Ελλάδα. Και σαν να μην έφτανε αυτό ο φασίστας Μουσολίνι ζαχαρώνει την Ελλάδα με σχέδια να αναβιώσει την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Η Ελλάδα βρίσκεται στα πρώτα και βασικά σχεδία του και η Σύρος επονομάζεται το Νησί Του Μουσολίνι. Σχέδιο του φασίστα Μουσολίνι είναι να κάνει μια αλυσίδα τις Κυκλάδες με τα Δωδεκάνησα και έτσι να έχει καθαρό τον δρόμο για την Μικρά Ασία. Ένας ηρωικός Συριανός δημοσιογράφος ο Πίος Στεφάνου τα βάζει μαζί τους χωρίς να φοβάται τίποτα.

Τους ξεμπροστιάζει και τους βγάζει την αλήθεια στην φορά. Δημοσιεύει στην Κυκλαδική ένα δριμύ άρθρο κατά του επεκτατικού ιταλικού φασισμού. Φυσικά προσπάθησαν να τον «φάνε» αμέσως και μάλιστα φανερά χωρίς να κρύβονται. Το υπουργείο εξωτερικών του κάνει μια απίστευτη μήνυση (αντί να τον υπερασπίσει) Ο ηρωικός δημοσιογράφος καταδικάζεται και φυλακίζεται. Ο Μητροπολίτης Φιλάρετος ενδιαφέρεται να πληρώσει για την αποφυλάκιση του. Ο απίστευτος Συριανός δημοσιογράφος δεν δέχεται γιατί θεωρεί ότι στο πρόσωπο του η καταδίκη του είναι σαν να έχει καταδικαστεί όλος ο Συριανός λαός. Και ξαφνικά ένας απίστευτος αριθμός Συριανών που ξεπερνούσε τις τρεις χιλιάδες άτομα κάνουν ένα έρανο βάζοντας από μια δραχμή (δεν ηταν λίγο το ποσό της μιας δραχμής τότε) και τα στέλνουν στο Ελληνικό κράτος. Ο Δημοσιογράφος από την Σύρο που τα είχε βάλει με το θηρίο του Ιταλικού φασισμού αποφυλακίζεται. Όλα αυτά συμβαίνουν μέσα στο 1936. Μια από τις πιο ταραχώδεις χρονιές της νεώτερης ιστορίας της Ελλάδος. Αυτήν ακριβώς την δύσκολη, χρονική περίοδο έρχεται ένα γεγονός που για μια ακόμα φορά θα δώσει δύναμη, ελπίδα και θα αναζωπυρώσει το Εθνικό αίσθημα όχι μόνο των Συριανών άλλα όπως θα διαβάσετε παρακάτω με την έκταση που πήρε έδωσε δύναμη και ελπίδα στους Χριστιανούς Έλληνες να αντέξουν και να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο και τους εχθρούς που φαινόταν να πλησιάζουν και να πιέζουν την ζωή τους. Ήταν 28 Μαΐου του 1936 ημέρα Δευτέρα όταν στην θέση «Πλαταιάκι» στην περιοχή Βαπόρια μετά από ένα μια ανασκαφή έρχεται στην επιφάνεια μια μικρή εικόνα ενός στρατιωτικού μιας άλλης εποχής που φαινόταν να μοιάζει με Άγιο.. Η εύρεση της δεν θα είχε καμία άξια αν δεν είχα προηγηθεί κάποια παράξενα γεγονότα που ήδη κυκλοφορούσαν σαν ψίθυροι στο νησί. Κάποιος είχε δει ένα όραμα ενός άγιου που του έλεγε που να πάει να σκάψει. Και όχι μόνο αυτό. Ο Άγιος του μίλησε πολλές φορές του έδωσε λεπτομέρειες ακόμα και με ποιους άλλους να μιλήσει και να συναντήσει. Η εικόνα του Άγιου Δημήτριου είχε βρεθεί. Το γεγονός αυτό ξεπερνά μια απλή εύρεση και μοιάζει να έχει υπερβατικές διαστάσεις. Και όχι μόνο αυτό. Η εύρεση της εικόνας του Ηρωικού αξιωματικού και Άγιου έρχεται μια στιγμή που οι Έλληνες ψάχνουν να βρουν μια ελπίδα σε χρόνια που έρχονται και είναι σίγουρο ότι θα φέρουν πολέμους και βάσανα. Ο Μανούσας Πελέκης. Ήταν εκείνη την εποχή 30 χρονών και είχε καταγωγή από την Ανάφη. . Είχε έρθει στην Ερμούπολη το `31. Δεν ηταν ιδιαίτερα θρησκόληπτος ο Μανούσος. Όσο όλος ο συνηθισμένος κόσμος δηλαδή. Είχε μια ήρεμη ζωή στο νησί. Όπως αυτή η ηρεμία άρχισε να ταράζεται από το βράδυ της 26ης Φεβρουαρίου όταν εκεί που κοιμόταν στο σπίτι του που βρισκόταν κοντά στην τότε σχολή Απόρων Παίδων άκουσε ένα ισχυρό ποδοβολητό άλογου και νόμισε ότι ξύπνησε άλλα στην πραγματικότητα κοιμόταν ακόμα. Ξαφνικά βλέπει να στέκεται δίπλα στο κρεβάτι του ένας φωτεινός στην όψη καβαλάρης. «Ποιος είσαι» τον ρώτησε τρομαγμένος φυσικά ο Μένουσας.

«Μην τρομάζεις « του απάντησε ο καβαλάρης που έλαμπε μέσα στην στολή του. «Σήκω τώρα και θα μάθεις αργότερα ποιος είμαι» Όπως ανασηκώθηκε ο Πελέκης είδε ότι ο καβαλάρης του έδειχνε με το δάκτυλο του τρεις γυναίκες. Ηταν γνωστές κυρίες της Σύρου της εποχής εκείνης. Η μια ηταν η γυναίκα ενός πολύ γνωστού και αγαπητού στην κοινωνία της Σύρου εργοστασιάρχη του Γ. Φουστάνου και οι άλλες δυο επίσης γνωστές αφού ηταν η μητέρα και η κόρη του εργοστασιάρχη. Το όραμα συνεχίστηκε ακόμα πιο παράξενο. Ο Ολόφωτος καβαλάρης πήγε κοντά στις γυναίκες και αφαίρεσε από την τελευταία το βαρύ μαύρο πανωφόρι της. Κάτι είπε και σε αυτήν και στην μητέρα της και ύστερα γύρισε στον Μανούσο και με επιτακτικό ύφος του λέει.» Τώρα φεύγω.. Ακολουθείσθε με και ελάτε εκεί που πηγαίνω και θα μάθετε ποιος είμαι.. Το όραμα συνεχίζεται σαν σε ταινία. Ο Καβαλάρης καβάλα στο πανέμορφο κόκκινο άλογο του βγαίνει από το δωμάτιο ολόλαμπρος, εντυπωσιακός και υπερήφανος και διασχίζει την σκοτεινή ακόμα νυχτωμένη Ερμούπολη και σιγά σιγά βγαίνει από την πόλη φτανει στην περιοχή «Βαπόρια» στο άκρο της οδού σε ένα μέρος που σχηματιζόταν μια ευρύχωρη φυσική πλατεία πάνω στο βράχο πάνω από την απόκρημνη ακρογιαλιά. Και εκεί σταμάτησε. Τα όσα σας περιγράφω υπάρχουν επίσημα στην έκθεση του ιδίου του Μανούσου Πελέκη που είχε καταθέσει και βρίσκονται στα αρχεία της Ι. Μητροπόλεως Σύρου με ημερομηνία 25 Μαΐου. Όπως φαντάζεστε όταν ξύπνησε ο Μένουσας κατάλαβε πως αυτό που είδε ηταν όνειρο. Ταράχτηκε πάρα πολύ.. Τι όνειρο ηταν αυτό. Γιατί τόσο ζωντανό? Ότι είδε τα ανέφερε με μερικούς πολύ δικούς του και όπως περίμενε δεν τον πίστεψαν και γέλασαν μάλιστα μαζί του.. Και εκεί που πήγαινε να ξεχαστεί το ολοζώντανο όνειρο να ένα νέο. Ένα μήνα μετά πάλι στον ύπνο του έρχεται ο ολόλαμπρος άντρας πάνω στο κόκκινο υπερήφανο άτι του μπαίνει στο υπνοδωμάτιο του και του λέει. « Να πάρεις τον παπά – Σπύρο και τις γυναίκες και να έλθετε εκεί που σας οδήγησα την περασμένη φορά και να με βγάλετε από την γη γιατί κοντεύω να λειώσω» Αυτήν την φορά ο Ρωμαίος αξιωματικός (γιατί αυτό ηταν ο καβαλάρης ακόμα και ο άσχετος Μένουσας το είχε καταλάβει, του έδινε πολύ πιο συνταρακτικές και συγκεκριμένες πληροφορίες και ονόματα.. Αναγκάζεται να πάει να βρει τον πάπα –Αντώνιο Κονταρίνη εφημέριο τότε στην Μεταμόρφωση γιατί όπως είπαμε δεν είχε και μεγάλες σχέσεις με την εκκλησιά και αγνοούσε αυτόν τον Πάπα –Σπύρο που του ανέφερε ο καβαλάρης στο όνειρο του. Και όμως η απάντηση που πήρε ηταν ακόμα πιο εκπληκτική. Υπήρχε πάπα –Σπύρος (Μιχαηλίδης και ηταν εφημέριος στον Άγιο Γιάννη της Ποσειδώνια. Την είχε πατήσει όμως με την πρώτη φορά που είχε εκμυστηρευτεί το όνειρο του και είχαν γελάσει μαζί του και έτσι αυτήν την φορά δεν λέει τίποτα σε κανένα.. Ούτε πάει να βρει το Πάπα –Σπύρο. Και όμως… Την νύκτα 2 προς 3 Μαΐου σε ένα τρίτο όνειρο ο Μένουσας βλέπει να βγαίνει μέσα από κάτι ερείπια στην περιοχή «Πλαταιάκι» έφιππος στο κόκκινο άλογο του ο πανέμορφος λαμπρός άνδρας και αυτήν την φορά δεν ηταν καθόλου συγκαταβατικός άλλα επιτακτικός όταν του μίλησε. «Να έρθεις να σκάψεις ΕΔΩ και να με βγάλει από το χώρα. ΚΑΝΕ ΤΟ ΑΜΕΣΩΣ Και ΜΗΝ ΦΟΒΗΘΕΙΣ ΚΑΝΕΝΑ. Όπως καταλαβαίνετε ο καημένος ο Μένουσας είχε αρχίσει να φοβάται. Τι όνειρα ηταν αυτά? Φοβόταν ακόμα και για την ψυχική του υγεία. Μήπως είχε αρχίσει να τρελαίνεται? Πάλι δεν είπε και δεν έκανε τίποτα.. Άλλα ένα τέταρτο όραμα ολοζώντανο αυτήν την φορά ανήμερα της Αναλήψεως (σημαδ8ιακη ημέρα) βλέπει να εμφανίζεται πάλι ο μυστηριώδης νέος όχι καβαλάρης άλλα με στολή αρχαίου στρατιώτη οποία με τους στρατιωτικούς Άγιους της Εκκλησιάς. Η φωνή και το ύφος του ηταν επιτιμητικά. ¨Δεν θα πας επιτέλους εκεί που σου υπέδειξα άνθρωπε μου να σκάψεις και να βγάλεις την εικόνα μου από την γη?’ ¨ Το πιο απίθανο όπως ο ίδιος ο Πελέκης αναφέρει στην ¨έκθεση του είναι ότι ο λαμπρός στρατιωτικός του έδωσε ακόμα και οδηγίες πώς να ενεργήσει. Και κατέληξε. ¨Όταν με βρεις να πεις στην κυρία Φουστανιού να μου κτίσει εκεί το σπίτι μου…» Ο ίδιος ο Πελέκης αναφέρει. ¨Ξύπνησα έντρομος και δεν ήξερα αλήθεια αν έπρεπε να πάω σε γιατρό η σε πάπα και να ανακοινώσω αυτό το όνειρο. Αλλά και πάλι ήμουν τόσο τρομοκρατημένος που δεν είπα και αυτήν την φορά τίποτε σε κανένα. Ήταν Κυριακή 24 Μαΐου του 1936 όταν τα ξημερώματα άκουσε μέσα στο κεφάλι του μια φωνή χωρίς όραμα αυτήν την φορά να του λέει. «Να έρθεις εξάπαντος και γρήγορα εκεί που σου έχω πει να με ξεθάψεις από την γη.» Πήγαινα να τρελαθώ. Έβλεπα παράξενα οράματα και άκουγα φωνές μέσα στο κεφάλι μου. . Ανησυχούσα πολύ και ήμουν σκέφτηκες ολη την ημέρα. Απέφευγα ακόμα και να δω τους συγγενείς μου με τον φόβο μήπως δουν ζωγραφισμένο στο πρόσωπο μου τον τρόμο και την ανησυχία μου. Κάποια στιγμή αποφασίζει να κάνει κάτι. Γιατί αλλιώς αν συνεχιζόταν αυτά τα οράματα και οι φωνές μέσα στο κεφάλι του σίγουρα θα τρελαινόταν. Η Συνεχεία και τα γεγονότα πλέον είναι γνωστά και σε ανθρώπους που ζούσαν και τα θυμόταν και τα εξιστορούσαν. Την Κυριακή το πρωί ο Πελέκης πάει στο «Πάνθεον» και βρίσκει τον γνωστό στην Σύρο Ελληνοαμερικάνο Αθανάσιο Ασημακόπουλο. Ο Ασημακόπουλος ηταν ένας Έλληνας γεννημένος στην Υπάτη που είχε φύγει στην Αμερική οπού δούλεψε σκληρά κάνοντας αρκετά καλά λεφτά και επιστρέφοντας ασπρομάλλης πλέον στην Ελλάδα βρήκε την Σύρο όμορφο και πολιτισμένο μέρος αν συνεχίσει την ζωή του ήσυχα.

Κατά πληροφορίες ηταν σκληρός άνθρωπος. Εντελώς αδιάφορος θρησκευτικά και μάλιστα κάποιοι τον αναφερουν και ως «βλάσφημο» Και όμως ο Πελέκης αυτόν τον άνθρωπο διάλεξε να του μιλήσει για τα άνευρα και τις φωνές που άκουγε. Ίσως γιατί ηταν άνθρωπος του εξωτερικού και περίμενε λίγη πιο κατανόηση. Ο Ασημακόπουλος τον ακούει με προσοχή. Όχι μόνο δεν βάζει τα γέλια όπως οι προηγούμενοι άλλα συναρπάζεται με όσα του εξιστορεί ο έντρομος Συριανός και ενδεχομένως ύστερα από μια κάποια «άλλη» εσωτερική παρόρμηση του λέει το απόλυτα λογικό. ¨Γιατί ρε Μανούσο δεν πάμε να δούμε αυτό το μέρος που σου λέει αυτος ο τύπος στα όνειρα σου να δούμε τι έχει εκεί?» Πήγαν. Ήταν ένας ανοικτό μέρος, Μια αλάνα ηταν, ένα ξέφωτο. Μια χωμάτινη πλατεία πάνω στην κορυφή του βράχου και τίποτα παραπάνω με κάτι πολύ παλιά γκρεμισμένα σκονισμένα άμορφα ερείπια Κάτω από την αλάνα στην βάση του βράχου υπήρχαν και άλλα ερείπια από κάποια κτίσματα των ορυχείων.

Σε αυτήν την χωμάτινη αλάνα υπήρχαν κάποια ερείπια από ένα ναό που είχε ξεκινήσει κάποτε να κτίζεται άλλα δεν τελείωσε πότε μένοντας στο επίπεδο του ξεκινήματος. Η Ονομασία «Πλαταιάκι» εκείνη την εποχή είχε και ένα δεύτερο όνομα. «Άρμενα» το έλεγαν οι παλιοί Συριανοί. Ήταν ένα μέρος εκείνη την εποχή πολύ απομακρυσμένο από τα βήματα των Συριανών. Έπεισες αυτό το μέρος προκαλούσε στους κατοίκους της Σύρου μια αποστροφή και ένα φόβο. Υπάρχουν διηγήσεις ότι εκεί ηταν ένας τόπος αυτοκτονιών γιατί στα απόκρημνα βράχια του ειδικά σε αυτά που δείχνουν προς την είσοδο του λιμανιού εκείνα τα δύσκολα χρόνια είχα αυτοκτονήσει πολλοί απελπισμένοι άνθρωποι εκείνων των πολύ δύσκολων χρονών που βίωνε το νησί και η Ελλάδα γενικότερα. Υπήρχε μεγάλη απελπισία στις ψυχές των ανθρώπων εκείνα τα χρόνια. Υπήρχε και μια τοπική παράδοση άγνωστη και ξεχασμένη σήμερα σε όλους τους Συριανούς και που ίσως για πρώτη φορά την αναφέρω ξανά εγώ ύστερα από όλα αυτά τα χρόνια. Λεγάνε πως σε εκείνο το μέρος ασκήτευε ένας ιερομόναχος ονόματι Παΐσιος. Για τον όποιο δεν γνωρίζουμε τίποτα.. Άλλα παρ όλα αυτά έχουμε μαρτυρίες ανθρώπων που τον είχαν γνωρίσει άλλα ακόμα πιο πολύ στο βιβλίο ιεροπραξιών του πρώτου ναού της Ερμούπολης δηλαδή της μεταμορφώσεως φαίνεται καταγεγραμμένος και υπήρχε το 1834 ένας ιερομόναχος ονόματι Παΐσιος και ηταν στο στυλ των παλαιών ασκητών που είχαν αποσυρθεί στην ησυχία. Είναι αλώστε ακόμα και σήμερα ένα τέλειο μέρος μακριά από την βοή του κόσμου και τέτοια μέρη προτιμούσαν οι ασκητές να νυχιάζουν. Ποσό περισσότερο εκείνη την εποχή που δεν πατούσε πόδι ανθρώπου. Ο Μητροπολίτης Φιλάρετος της εποχής εκείνης παράλληλο θυμόταν ότι ένας γερός 85 χρόνος ψαρός του μιλούσε για ένα ασκητή ονόματι Παΐσιος. Προσέξτε πόσες συγκυρίες και παράξενα γεγονότα έχουν συμβεί και θα συμβούν ακόμα σε εκείνο το μέρος. Τα «Άρμενα» ως το τέλειο απομακρυσμένο ησυχαστήριο φαίνεται πως ενέπνευσαν και άλλο ένα ακόμα ιερομόναχο να ζήσει για λίγο σε αυτό το μέρος. Πολύ μεταγενέστερος του Παισιου και ονομαζόταν Ιωάσαφ. Φαινόταν δε να ηταν Αρχιμανδρίτης από τα ψαρά και είχε έρθει στην Σύρο. Έχοντας αρκετά χρήματα αγόρασε τα κτήματα της περιοχής το 1900 από την Αικατερίνη Μπέρκοβιτς με σκοπό να κτίσει εκεί μια εκκλησιά ησυχαστήριο. Γνωρίζουμε με βεβαιότητα ακόμα ότι δανείστηκε και χρήματα με συμβόλαιο από ένα Συριανό λεμβούχο (επάγγελμα αρκετά προσοδοφόρο της εποχή εκείνη). Τα χρήματα ανερχόταν στο ποσό των 700 δρχ..

Οι εργασίες της εκκλησιάς είχαν προχωρήσει αρκετά άλλα δυστυχώς ένα γεγονός απόφαση σταμάτησε την ανέγερση της. Ο Αρχιεπίσκοπος Μεθόδιος Παπαναστασόπουλος και η Δημοτική αρχή διατάσουν να σταματήσει το έργο. Ο λόγος είναι από εκείνους που καμία φορά κάνουν τους πιστούς να αγανακτείς με τις συμπεριφορές και τους σκοπούς τέτοιων αποφάσεων. Η Δημοτική αρχή και η εκκλησιά είχαν στην δικαιοδοσία τους όλες τις ενοριακές εκκλησιές. Έτσι λοιπόν σκεπτόμενοι αμφότεροι τα έσοδα που θα χάνοντας από την ανέγερση ιδιωτικών Ναών φτ9ιαχνουν μια διαταγή νόμο και απαγορεύουν την ανέγερση τέτοιων ναών. Έτσι λοιπόν το έργο σταματά. Το χειρότερο είναι ότι ο καημένος Ιωάσαφ που προσδοκούσε με τον όβολο των πιστών να ξεπληρώσει το χρέος των 700 δρχ στον λεμβούχο μην έχοντας την δύναμη φεύγει από το νησί αφήνοντας στην θέση αυτή … ένα ατελείωτο γιαπί που με τον χρόνο είχε καταντήσει άμορφα χαλάσματα. Το σκηνικό λοιπόν που αντίκρισαν στις 8 το πρωινό εκείνο της Κυριακής της 24 Μαΐου του 1936 ο Μανούσος Πελέκης και ο Αθανάσιος Ασημακόπουλος ηταν κάτι περισσότερο εντελώς αποκαρδιωτικό. Χαλάσματα .. παντού ηλιοκαμένα σκονισμένα χαλάσματα. Παρ όλα αυτά αποφασίζουν να πάνε την επομένη να αρχίσουν σκάψιμο. Το ημερολόγιο εκείνη την ημέρα έγραφε Δευτέρα 25 Μαΐου 1936.

Μαζί τους έχουν πάρει και ένα τρίτο έμπιστο φίλο τους τον εικοσιπεντάχρονο εργάτη του δήμου Γιάννη Μουστάκα. Ο Γιάννης Μουστάκας ζούσε σε μια συνοικία στους Ταξιάρχες. Σε μια αναφορά του ρωτηθείς για να συνταθεί η επίσημη αναφορά τότε είχε πει πως ηταν έκτακτος σκαφέας του δήμου. Του είχαν πει να έρθει μαζί τους και αρχίζοντας το σκάψιμο δεν του έλεγαν τίποτα.. Του είπαν μόνο .. «σκάβε και όταν το βρούμε αυτό που ψάχνουμε θα καταλάβεις». Είναι δε αστείο το γεγονός ότι θυμόταν ότι δεν τον είχαν πληρώσει στο τέλος για την εργασία του αυτή. Αρχίζουν σκάψιμο εκεί που σύμφωνα με το όνειρο είχε υπόδειξη ο νεαρός Αξιωματικός. Ο Μουστάκας σκάβει. Ο Πελέκης φτυαρίζει Ο Ασημακόπουλος επιβλέπει. Προσέξτε από άδω και πέρα τα γεγονότα π[ου μοιάζουν με κινηματογραφική ταινία. Θα είχα φτυαρίσει περίπου ενάμισι τόνο χώμα σε μια σκαμμένη επιφάνεια τέσσερα τετραγωνικά και 50 εκατοστά βάθος όταν μέσα στα χώματα που φτυαρίζει ο Μανούσος του κάνει εντύπωση ένα αντικείμενο που μόλις πέταξε στον σωρό τα χώματα. Λέει στους άλλους να σταματήσουν και εκείνος πιάνει στα χέρια του το «αντικείμενο» Το παρατηρεί και διαπιστώνει ότι είναι μια μικρή εικόνα καλυμμένη από χώματα κολλημένα πάνω της. Στην αρχή νομίζει πως είναι κάποια πέτρινη πλακά άλλα στην συνέχεια αντιλαμβάνεται πως είναι ξύλινη. Φανταστείτε την περιέργεια, τον φορτισμένο αίσθημα όταν παραμερίζοντας τα χώματα το πρώτο που βλέπει είναι ότι υπάρχει γυαλιστερό ακόμα και με τόσα χώματα φωτοστέφανο.

Βάζει τις φωνές από χαρά. Όλοι πάνε κοντά του και περιεργάζονται την ξύλινη εικόνα. Μέχρι εκείνη την στιγμή οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν ιδέα τι έψαχναν. Δεν είχε πάει ο νους τους σχεδόν καθόλου ότι ψάχνουν μια εικόνα ενός Άγιου. Στην πραγματικότητα δεν ήξεραν τι έψαχναν και για αυτό είχαν πει και στον σκαφέα φίλο τους «σκάβε και όταν το βρούμε θα σου πούμε» Κρατώντας πλέον την γεμάτη κολλημένα χώματα εικόνα με το γυαλιστερό φωτοστέφανο και πλέον σίγουροι πως πρόκειται για εικόνα άγιου και πιθανώς αυτό έψαχναν και για αυτό έλεγαν τα όνειρα του Μανούσου. Στην συνεχεία την τυλίγουν προσεκτικά όπως ηταν με τα χώματα σε μια εφημερίδα και με φτερά στα πόδια τρέχουν την κακοτράχαλη περιοχή προς τα πίσω, φτάνουν στο μητροπολιτικό κτήριο με την ψυχή στο στόμα και την γλώσσα έξω από το τρελό τρέξιμο και την παραδίδουν στον Μητροπολίτη Φιλάρετο. Και εκείνη ακριβώς την στιγμή κάθονται όλοι με ηρεμία και ησυχία και ο Μανούσος Πελέκης του εξιστορεί ολη την ιστορία που ούτε ο ίδιος δεν πίστευε ως εκείνη την στιγμή με τα όνειρα τα οράματα και τις φωνές μέσα στο κεφάλι του. Από εδώ και πέρα η ιστορία μοιάζει με παραμύθι. Με κάποιο τρόπο ο κόσμος έχει μάθει την εύρεση της εικόνας. Έξω από το μητροπολιτικό γραφείο αρχίζουν να μαζεύονται όλο και πιο πολλοί Συριανοί. Ο έκπληκτος Επίσκοπος με επιφύλαξη παίρνει στα χέρια του την εικόνα την γεμάτη χώματα και λάσπες. Όπως ηταν φυσιολογικό και αυθόρμητο αρχικά την σκουπίζει με το χέρι του και με λίγο νερό για να διακρίνει το εικονιζόμενο πρόσωπο. Ένας διάκονος όμως γνωρίζοντας πιο πολλά συνιστά να καθαριστεί καλύτερα με λάδι για να μην προκληθούν περισσότερες φθορές στην ήδη κακοποιημένη από τον τόσο καιρό θαμμένη κάτω από την γη εικόνα. Συμφωνούν όλοι και όταν αυτό γίνεται τότε για πρώτη φορά φανερώνεται ένας έφιππος σε ερυθρό άλογο. Σίγουρα Άγιος. Η εικόνα ηταν 16χ13 εκατοστά. Παριστάνει νεαρό άγιο , χωρίς γενιά, καβαλάρη, σε κόκκινο άλογο. Κρατά ένα κοντάρι που το τείνει προς την γη στολισμένο με κόκκινη κορδέλα. Γύρω από το κεφάλι του ένα χρυσό φωτοστέφανο.. Το υπόστρωμα της εικόνας είναι γύψινο και φθαρμένο στις άκρες. Αρκετά σημεία δεν είναι καθόλου ευδιάκριτα και όνομα δεν υπάρχει πουθενά. Μετά από μέρες ο Μητροπολίτης έχει καταλήξει πως πρόκειται για έργο προϊόν αγιογράφου φτιαγμένο περίπου στην εποχή της Άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως. Ο αγιογράφος σε καμία περίπτωση δεν ανήκε σίγουρα στην κριτική η μετα κρητική σχολή. Το έργο φαινόταν ανεξάρτητο κάποιας αγιογραφικής σχόλης. Οι ειδικοί αργότερα το κατέταξαν σε λαϊκό αγιογραφικό έργο. Όνομα δεν υπήρχε άλλα όλα έδειχναν για ποιον άγιο επρόκειτο. Οι ιερείς σχεδόν είναι σίγουροι ποιος είναι άλλα ακόμα κανείς δεν εκφράζεται φανερά.

Ηταν σίγουρα ο Άγιος Δημήτριος. Και δεν υπήρχε καμία αμφιβολία για αυτό. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξαν και οι πολλοί ειδικοί που ερεύνησαν και μελέτησαν την εικόνα. Άλλα ακόμα και ένα κοινός απλός άνθρωπος που λίγα ήξερε για τους άγιους στον Άγιο Δημήτριο θα κατέληγε. Ο Φιλάρετος ζήτησε να μάθει κάθε λεπτομέρεια της εύρεσης. Έψαξε επίσης να μάθει για τον Μανούσο. Ποιος ηταν. Τι ηταν. Μήπως ηταν κανένας απατεώνας κάποιος ψεύτης κάποιος που να είχε δόλο η υστεροβουλία για αυτό όλο το γεγονός. Όλοι ήξεραν τον Μανούσο.. Κάλος άνθρωπος.. Κάλος Συριανός. Ήρεμος και σχεδόν άσχετος με τα εκκλησιαστικά.. Άρα υστεροβουλία δεν υπήρχε. Ωστόσο το γεγονός έχει μαθευτεί. Πλήθος κόσμου πολιορκεί την μητρόπολη να δει και να προσκυνήσει την εικόνα. Κοσμοσυρροή.. Όλη η Σύρος είναι εκεί έξω και συζητούν ακόμα και έρανο να κάνουν να ανεγέρσου μια εκκλησιά. Η είδηση της εύρεσης βγαίνει από την Σύρο. Οι Εφημερίδες γράφουν για αυτήν. Μιλούν για θαύμα και για σημαδιακό γεγονός για το ελληνικό έθνος.

Στις 9 Μαΐου ο πάντα ντυμένος στα λεύκα Ασημακόπουλος παρουσιάζεται στον Φιλάρετο και του του λέει… ΛΟΓΙΑ ΙΣΤΟΙΡΙΚΑ. ¨Σεβασμιότατε παρακαλώ με δίκες μου δαπάνες να ανεγείρω στον τόπο εύρεσης εκκλησιά.. προσφέρω 150.000 δρχ. Τα γεγονότα τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ο Φιλάρετος ,συντάσσει αναφορά προς την ιερά σύνοδο και ζητά άδεια. Η ιερά σύνοδος την δίνει αμέσως. Το ημερολόγιο έγραφε εκείνη την ημέρα 11 Ιουνίου 1936. Όλος ο κόσμος έχει καταλάβει πως το γεγονός της εύρεσης είναι ένας σημαδιακός αιώνος και όχι μια απλή ασήμαντη εύρεση μια εικόνας. Ο αθηναϊκός τύπος γραφεί ασταμάτητα για το γεγονός. Συνεντεύξεις στον μητροπολίτη , στον Πελεκη και στον Ασημακόπουλο.. Επί μέρες οι εφημερίδες ασχολούμενες με το γεγονός και στέλνοντας ρεπόρτερ στην Σύρο γράφουν ασταμάτητα. Η Σύρος βρίσκεται στο κέντρο του κάθε ενδιαφέροντος. Η εύρεση της εικόνας του Άγιου Δημήτριου υποσκιάζει ακόμα και τα φοβέρα πολίτικα γεγονότα που διαδραματίζονται εκεινη την εποχή στην Ελλάδα. Ο κομσος μιλά για μια ελπιδα. Ένα θαύμα που θα σώσει την Ελλάδα από τον όλεθρο του πολέμου που όλοι ξέρουν ότι πλησιάζει. Κάπου άδω παρουσιάζεται και η οικογένεια Φουστανιού. Και αυτοί οι πλούσιοι άνθρωποι δίνουν χρήματα όσα χρειάζονται για την ανέγερση του ναού. Τέταρτη 10 Ιουνίου 1936 οι καμπάνες αλόων των εκκλησιών της Σύρου κτυπούν ταυτόχρονα. Η ατμόσφαιρα είναι μοναδική. Η εικόνα βρίσκεται επιτέλους σε κοινή θέα προς προσκύνημα στην Μεταμόρφωση.. Αρχίζει μετά από ώρες η περιφορά που περνά από τν μεταμόρφωση και καταλήγει πλέον στον Άγιο Νικόλαο. Την μεγαλόπρεπη πομπή ακλουθούν χιλιάδες κόσμος. Ακόμα και από άλλα μέρη της Ελλάδος. Λάβαρα εκκλησιαστικά άλλα και συλλόγων συνοδεύουν την πομπή. .

Αρχές Ιουνίου έχει αρχίσει με απίστευτους γρήγορους ράθυμους η ανοικοδόμηση του Ναού. Καθαρίζεται η αλάνα και ο χώρος από τα βράχια εκεί που βρέθηκε η εικόνα. Και δημιουργία η υποδομή για τα θεμέλια. Όταν έβαλαν τον θεμέλιο λίθο ύστερα τα αστράκια, το σφυράκι, τα έβγαλαν σε πλειστηριασμό για να μαζέψουν χρήματα. Χρειαζόταν τα χρήματα. Δεν ήταν εύκολη η ανοικοδόμηση του ναού ειδικά σε εκείνο το απομακρυσμένο μέρος και γνώριζαν πολύ καλά πως τα χρήματα δωρεές που είχαν δώσει οι επώνυμοι δεν θα έφταναν με τίποτα. Κάποιος Ευάγγελος Βλάχους πατέρας του πάπα- Ευθύμιου έδωσε πολλά χρήματα και πήρε τα εργαλεία αυτά. Δεν ξέρουμε αν τα έχει ακόμα. Εκείνος βέβαια έχει πεθάνει. Ο δρόμος για να πάνε εκεί δεν ηταν εύκολος. Ήταν γεμάτος γκρενά και επικίνδυνος. Τα παιδιά κρατιόταν από το χέρι η από τα φουστάνια των μητέρων τους. Την ασφαλτόστρωση του δρόμου την χρηματοδότησαν η οικογένεια Φουστανιού και ο Διονύσιος Σιγάλας από τους ευεργέτες του ναού. Ο Αρχιτέκτονας που ανέλαβε την ανέγερση του ναού ηταν ο Γεώργιος Νομικός. Ένας από τους καλύτερους αρχιτέκτονες βυζαντινών ναών που υπήρξαν πότε. Θωρούταν ήδη όσο ζούσε θρυλική μορφή και σεβάσμιος επιστήμονας σε όλο τον κόσμο. Κατά την διάρκεια της σταδιοδρομίας του βραβεύτηκε και τιμήθηκε πάρα πολλές φορές για τα έργα του. Κανείς άλλος ναός στην ιστορία της Σύρου δεν έγινε με τόσο μεγάλη λαϊκή συμμετοχή. Οι Συριανοί δεν βοηθούσαν μόνο σαν εργάτες άλλα ερχόταν και έδινα χρήματα ακόμα και κοσμήματα ότι μπορούσαν από το περίσσευμα τους για να βοηθήσουν όσο και οπού μπορούσαν στην ανέγερση του ναού.

Έβλεπες ανθρώπους από τα ξημερώματα να διασχίζουν με αξίνες και φτυάρια την πλατεία κατευθυνόμενοι στο «Πλαταιάκι ¨Η τα «Άρμενα¨» Ο ίδιος ο Ασημακόπουλος ηταν πρωτεργάτης σε αυτό το χαρούμενο συλλαλητήριο. Είχε στήσει ένα καμπανάκι στην πλατεία και με ένα σφυρί το κτυπούσε δίνοντας ένα χαρούμενο ρυθμό στους απλούς ανθρώπους να τρέχουν να βοηθήσουν. «Έχω αφιερώσει την ζωή μου για να κάνουμε όλοι κάτι ωραίο για τον τόπο μας. « έλεγε και αυτή η συγκινητική του φράση έμεινε στην ιστορία. Ο ναός με τέτοια θέληση και με τέτοιες προσπαθείς δεν άργησε να τελειώσει. Άλλα μην νομίζετε πως ηταν εύκολο.. Ούτε φτηνό. Η μακρινή του θέση ηταν από μόνη της τεραστίας οικονομικής δυσκολίας να φτάσουν τα υλικά εκεί. Τα ποσά της οικογένειας Φουστάνου και του Ασημακόπουλου μόλις που έφταναν. Χωρίς την βοήθεια του απλού κόσμου δεν θα τελείωνε ο Ναός. Τα εγκαίνια του Ναού έγιναν στις 6 Ιουλίου 1969. Στα πρώτη επέτειο της εύρεσης είχαν έρθει από την Αθήνα επίσημοι πολιτικοί βασιλείς κόσμος σπουδαίος και σημαντικός άλλα και απλοί άνθρωποι. Ήταν τόση μεγάλη η ζήτηση του κόσμου να έρθει στην Σύρο για να παραβρεθεί στις γιορτές που είχαν ναυλώσει ειδικά για το ταξί αυτό από τον Πειραιά επιβατηγό πλοίο. Το ίδιο μοτίβο και σκηνικό συνεχίστηκε και τις επόμενες επετείους. Η γιορτή της εύρεσης είχε εξελίχθη σε πανελλήνιο λαϊκό προσκύνημα οπού χιλιάδες κόσμου ερχόταν στην Σύρο για να παραστεί στις εκδηλώσεις. Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗ ΕΟΡΤΗ Ελάχιστοι γνωρίζουν πως η επέτειος της εύρεσης της εικόνας έχει αναγνωριστεί επίσημα από τον Βασιλιά Γεώργιο Β’ ως ΤΟΠΙΚΗ ΕΟΡΤΗ. Το σπάνιο έγγραφο, υπό μορφή Βασιλικού Διατάγματος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της 30 Ιουνίου 1937 που έχουμε στην διάθεση μας το ;αναγράφει πεντακάθαρα.

Όμως ο πόλεμος σταμάτησε τις λαμπρές αυτές γιορτές και μετά τον πόλεμο η οικονομική κατάσταση αλλά ούτε και η διάθεση του κόσμου έφταναν για να επαναληφτούν τέτοιες λαμπρές εκδηλώσεις. Τα τελευταία χρόνια γίνονται σημαντικές και συστηματικές προσπάθειες με πρωτοστατούντα τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Δωρόθεο τον Δεύτερο να αναζωογονηθούν και να επαναληφτούν οι λαμπρές εκείνες εκδηλώσεις που σκοπό είχαν να τονιστεί η σημειολογία της εύρεσης και η άξια για τον κοινό ελληνικό αίσθημα. Πριν κλείσω το αφιέρωμα αυτό θέλω να σας προτρέψω να προσέξετε τα λόγια που είχε πει στον λόγο του όταν τελείωσε ο Ναός ο Φιλάρετος. Χαρακτήρισε τον Ναό του Άγιου Δημητρίου με μια φράση που έμελε να ξεχαστεί με το πέρασμα του χρόνου άλλα σήμερα που ξαναθυμόμαστε και εκτιμώντας πλέον αυτό το σπουδαίο γεγονός καταλαβαίνουμε την άξια του,. Είχε πει λοιπόν ο Ποιμενάρχης. «Αυτός Ο Ναός αποτελει το ωραιότερο αγνότερο νεώτερο αληθινό θρησκευτικό κομψοτέχνημα όχι μόνο των Κυκλάδων άλλα για για το πανελλήνιο και όλο τον θρησκευτικό κόσμο.» Αυτό ακριβώς είναι ο Κόκκινος πέτρινος σαν το άλογο του ναός του Άγιου Δημήτριου στην θέση «Πλαταιάκι» η ¨Άρμενα» στην Ερμουπόλη στην Σύρο.

ΟΙ ΘΡΥΛΟΙ Και ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΙΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΤΗΝ Σύρο. Ο Άγιος Δημήτριος στην Σύρο είναι ταυτισμένος με δυο πολύ γνωστά έθιμα. Το ένα είναι ότι την ημέρα που γιορτάζεται η εύρεση μετά τον εσπερινό γίνεται λειτουργία και αργά την νύκτα παίρνουν την εικόνα από τον άγιο Δημήτριο και μέσα στην νύκτα την κατεβάζουν στον Άγιο Νικόλαο. Ποιος θυμάται και από πού και γιατί ξεκίνησε αυτό το έθιμο? Αυτό το πολύ ωραίο νυκτερινό έθιμο ξεκίνησε από την πρώτη λειτουργιά που έγινε στον Άγιο Δημήτριο αμέσως μετά τα θυρανοίξια του. Είναι μια αναπαράσταση του ονείρου μέσα στην νύκτα του Μανουσου Πελέκη. Στην πρώτη νυκτερινή λειτουργιά αμέσως μετά με συμμετοχή όλων εκείνων που είχαν εμπλακεί στην εύρεση και στην ανοικοδόμηση του ναού μετά την λήξη της λειτουργίας μέσα στην νύκτα Ο παπάς πρότεινε την λιτάνευση της εικόνας. Το συγκλονιστικό ηταν όταν ξεκίνησαν αυθόρμητα να καταβαίνουν τον δρόμο και χωρίς κανείς να πει τίποτα έφτασαν στον Άγιο Νικόλαο. Έχει μείνει αξέχαστη εκείνη η πρώτη φορά αυτής της λιτανείας. Ο Πελέκης με καταφανή συγκίνηση κρατά ο ιδιος την εικόνα. Ο εφημέριος του ναού έχοντας πληροφορηθεί πως η πομπή έρχεται στον ναό περιμένει με το θυμιατήρι στο χέρι..Πολύ όμορφες αυθόρμητες χριστιανικές και συγκινητικές στιγμές. Τέλος φτάνουν στον Άγιο Νικόλαο και η εικόνα τοποθετείται και αρχίζει μια αρχιερατική λειτουργιά. Έτσι ξεκίνησε το έθιμο αυτό και έχει μείνει από τότε κάθε χρόνο να ξεκινά μέσα στην νύκτα η λιτανεία και να φτανει χαράματα στον Άγιο Νικόλαο. Το δεύτερο έθιμο και το πιο διαδεδομένο και γνωστό που υπάρχει ολοζώντανο ακόμα και σήμερα είναι το κτύπημα της καμπάνας του Άγιου Δημήτριου όταν έρχεται η φεύγει κάποιο πλοίο. Στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει ακριβώς ούτε πως ούτε από πότε ξεκίνησε αυτό. Υπάρχουν μερικές διαφορετικές απόψεις που όλες συγκλίνουν στην δια σκέψη. Σεβασμός στον Άγιο και τους Συριανούς και θύμηση της σπουδαίας εύρεσης της εικόνας. Δυο είναι η πιο διαδομένες απόψεις σχετικά με το κτύπημα της καμπάνας. Και οι δυο απόλυτα αληθινές και υπαρκτές με στοιχεία που τα γνωρίζουμε. Η πρώτη έχει να κάνει με το γεγονός ότι όταν κτιζόταν ο Ναός με τις τεράστιες δυσκολίες που είχε πολλοί Συριανοί άλλα και ο ίδιος ο Πελέκης έμενε εκεί στο εργοτάξιο του Ναού. Δεν έφευγε. Όταν λοιπόν περνούσε κάποιο πλοίο ο ίδιος πήγαινε και κτυπούσε την καμπάνα που είχε ήδη αναρτηθεί στο καμπαναριό προκαλώντας τους ναυτικούς να του απαντήσουν με κάποιο σφύριγμα. Υπάρχουν επιστολές του Πελέκη που έστελνε στους πλοιοκτήτες των πλοίων που περνούσαν από την Σύρο που τους παρακαλούσε να σφυρίζουν με σεβασμό όταν περνούν ερχόμενοι οι και φεύγοντας από τον βράχο του Άγιου Δημήτριου. Οι Έλληνες Ναυτικοί είναι άνθρωποι που αγαπούν και σέβονται τα Θεία. Αυτό έκαναν τελικά και από τότε έμεινε έθιμο όποτε περνά κάποιο πλοίο να κτυπά την καμπάνα ο καντηλανάφτης και οι καπεταναίοι να του απαντούν με τρία σφυρίγματα. Η δεύτερη πιο διαδεδομένη έχει σχέση με την σημασιολογία της ευρέσεως και την εποχή που συνέβη αυτή. Θα θυμάστε ότι στην αρχή εξιστορώντας σας το ιστορικό υπόβαθρο πριν την εύρεση σας είχα τονίσει ότι η εύρεση έγινε σε μια εποχή που οι Έλληνες και οι Συριανοί χρειάζονταν μια ελπίδα. Ένα θαύμα. Η εύρεση του Άγιου Δημήτριου ως στρατιώτη και Άγιου ήρθε να αναπληρώσει αυτές τις ελπίδες. Το έθιμο του κτυπήματος της καμπάνας λοιπόν άμεσα συνδεδεμένο με αυτήν την βοήθεια και την ελπίδα. Οι παλιοί είχαν να διηγηθούν ότι τα παλιά χρόνια επί κατοχής κάθε φορά που πλησίαζε εχθρικό βαπόρι στο λιμάνι οι καμπάνες της εκκλησιάς εντελώς ξαφνικά χωρίς κάποιος να είναι εκεί κτυπούσαν από μόνες τους. Φυσικά μιλούν όλοι για ένα ακόμα θαύμα του ήδη θαυματουργού Άγιου. Άλλοι λένε κάτι παρόμοιο και πιο γήινο. Ότι υπήρχαν εκεί άνδρες της αντίστασης και όταν έβλεπαν κάποιο καράβι εχθρικό να έρχεται η γενικά κάποιο σημαντικό καράβι για την ζωή της Σύρου κτυπούσαν τις καμπάνες είτε δυνατά είτε συνθηματικά. Όσοι ήξεραν τους ήχους καταλάβαιναν τι καράβι είναι και έπαιρναν τα μετρά τους. Μια άλλη εκδοχή του εθίμου έχει σχέση με τα ορυχεία σμυρίδας που υπήρχαν εκεί στην περιοχή. Ένα από αυτά ακριβώς από κάτω από τον βράχο του άγιου Δημήτριου,. Ερείπια από τα κτήρια των ορυχείων μπορεί κανείς ακόμα να τα δει κοιτώντας από κάτω προς την θάλασσα η ακόμα και να τα δει από κοντά όταν κατέβει από την μεριά του εργοστάσιου της αφαλάτωσης και φτάσει μέχρι εκείνο το σημείο. Λεγανε λοιπόν οι παλιοί ότι υπήρχαν εργάτες οι ακόμα και απλοί άνθρωποι και χρησιμοποιούσαν τις καμπάνες της εκκλησιάς για να ειδοποιούν ότι έρχεται καράβι είτε να προφυλαχτούν οι εργάτες που δούλευαν κοντά στη ν θάλασσα είτε για να ειδοποιηθούν οι εργάτες πάνω στα γύρω βουνά να ετοιμαστούν να στείλουν τα φόρτια από τα ορυχεία. Όπως και να έχει το έθιμο αυτό είναι από τα πιο ωραία που έχει να θυμάται κάποιος που φεύγει η επιστρέφει η για πρώτη φορά επισκέπτεται το νησί μας και θεωρώ πως θα έπρεπε να τονίζεται στους ενημερωτικούς τουριστικούς «χάρτες» που κυκλοφορούν κατά τακτά χρονικά διαστήματα για την Σύρο. Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Μιχάλη Χατζηγεωργίου συγγραφέα του βιβλίου Άγιος ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Όνειρο και πραγματικότητα. Σύρος 1936. Από αυτό το βιβλίο άντλησα τις περισσότερες πληροφορίες καθώς και φωτογραφίες σπάνιες και δυσεύρετες σήμερα.